Medicus Veterinarius

[Włodek Szczerbiak]

- Czy widzisz potrzebę głębokiej zmiany ustawy o zawodzie? - pyta dr Włodzimierz Sławecki

[Włodzimierz Sławecki]

lek. wet. Włodzimierz Sławecki
Pomyśleć można, że ankieta już dostarczyła nam pewne informacje. Jest 100% aprobata dla głębokich zmian. W rzeczywistości to tylko echo śpiewa swoją piosenkę:- Głęboka studzienka, głęboko kopana itd… Są dwa głosy. Drugi z głosów jest mój, bo zdecydowanie widzę potrzebę takiej zmiany. Co do pierwszego, wydaje mi się że jest Włodka, bo chyba niechcący, trochę go podprowadziłem. Bajkowa historia, dlatego o niej wspominam. Długo nie udawało mi się skutecznie kliknąć w opcje, zwróciłem się więc do Admina o radę: - Co, „technicznie” zrobić, aby skutecznie zagłosować. Odpowiedział krótko: - Kliknąć u góry „tak”, gdzie są opcje. I wysłać. Próbowałem wielokrotnie lecz nic nie wchodziło. (Przyczyna okazała się potem prozaiczna, ale o tym „sza”). Niczym Jaś z bajki „O Jasiu i Małgosi”, co to nie wiedział, jak na łopatę usiąść, poprosiłem Włodka, aby spróbował sam. Widocznie kliknął i pojawił się pierwszy głos. Nie mogłem tylko uwierzyć, że to opcja „za”.

P.S.
Śmiało klikajcie, bo jak nie, to na łopatę...

[Włodzimierz Sławecki]

Do dzieła!
Wynik 3 : 0 , to nie to samo co zwycięstwo przez TKO, ale też pięknie wygląda. Prawda? W sumie nie chodzi o statystyki, chodzi o zaufanie. Zawsze jest taki podział, że jedni piszą inni czytają. Bardzo cenię sobie uwagę przekazaną mi w prywatnej korespondencji przez dr Henryka Móla a pochodzącą jeszcze z 2010r. : - „ Nie sądzę aby Wasze pisanie trafiało w próżnię. W obecnej rzeczywistości elektronicznej i ciągłego pośpiechu piszą bardzo nieliczni i tylko niektórzy uważnie czytają. Pisanie zawsze poszerza horyzont.”
Wracając do pytania z ankiety zakrzyknę więc, jak marynarz, co w bocianim gnieździe siedzi : - „ Ląd na horyzoncie!” Trzeba spuścić szalupy.

[Włodek Szczerbiak]

Hm, Włodku - mam obawy, że większość jest przerażona ogromem pracy, jaki się wiąże ze zmienianiem ustawy. Wielu też boi się tego, że przy tego rodzaju zmianach wbiją się ze swoimi trzema groszami rozmaici lobbyści i przeprowadzą zmiany, których byśmy nie oczekiwali.
Jest, jak jest i - przynajmniej zaznamy wroga. Co będzie po zmianach? Na nowo dopasowywanie się do przepisów, a co gorsza - do ich interpretacji?

[Włodzimierz Sławecki]

Po pierwsze
a) Musimy zgodzić się co do tego, że samo uzyskanie przez lekarza weterynarii prawa wykonywania zawodu w wyniku podjętej przez radę uchwały, a następnie jego posiadanie udokumentowane umieszczeniem go w rejestrze lekarzy weterynarii posiadających to prawo prowadzonym przez okręgową izbę, i dalej, umieszczeniem go w Centralnym Rejestrze Lekarzy Weterynarii Rzeczypospolitej Polskiej, nie umożliwia jeszcze lekarzowi weterynarii jego wykonywania.
b) Lekarz taki musi ponadto złożyć stosowny wniosek o wpis do rejestru członków izby i zostać do niego wpisanym, by rozpocząć pracę. (W tym przypadku rada nie podejmuje uchwał).

Po drugie
Zgoda na takie rozumienie umożliwi sprawną pracę nad ustawą.

[Włodzimierz Sławecki]

Po trzecie
Może już wszyscy obrośliśmy mchem i godzimy się żyć w tym hipokrytycznym, weterynaryjnym świecie, byle tylko nie stracić swoich domków z kart.
Może?

[Włodek Szczerbiak]

Ostatnie tygodnie stanowią tło do swoistej walki z rządową próbą podwyższenia VAT na leki weterynaryjne (z 8 na 32% ). Pojawiło się trochę anonsów w publikatorach, aż w końcu stanęło na tym, co było.
Do walki stanęły wyłącznie rozmaite organy przedstawicielskie, nota bene - także nasza Izba. Rząd wycofał się z pomysłu, zanim jeszcze na dobre zaczęto o nim mówić.
Jednym z podstawowych haseł do szermowania przeciw podwyżce VAT - była kwestia tego, ile po takiej podwyżce za leczenie kota będą musieli płacić emeryci. Hasło okazało się być nośne, szczególnie w mediach. Inna sprawa, że lekarstwa dla zwierząt towarzyszących są liczone na około 20% obrotu lekami weterynaryjnymi, o łącznej wartości około miliarda złotych rocznie.
Odsetek leków weterynaryjnych w ogólnym obrocie lekami wynosi 3%. Jest to przeliczenie kwotowe, gdyż przy wyliczeniach ilościowych mogą pojawić się rozmaite pozornie niedorzeczne ciekawostki. Przykładem są antybiotyki, gdzie koszt tych, weterynaryjnych okazuje się być wielokrotnie niższy, niż - ludzkich. Inaczej bowiem płacimy za antybiotyk sprzedawany w gotowych do dawkowania porcjach, a inaczej za taki w proszku, bez substancji wspomagających itd.
Zdaje się, że w branży najmocniejszy, wysoce merytoryczny, bogaty w dane faktograficzne głos trzymali przedstawiciele Polprowet-u - https://polprowet.pl/pl

Gratulacje! Miejmy nadzieję, że pomysł zostanie odłożony ad actam.

[Włodzimierz Sławecki]

Zastanawiałem się przez chwilę, jaki przekaz maiła dać dla tematu „Ustawa o zawodzie lekarza weterynarii” interesująca skądinąd i bardzo żywo dotycząca weterynarii, informacja o próbie zmiany podatku VAT na leki weterynaryjne. Konkluzja informacji jest taka, że „stanęło na tym, co było” i w tym wypadku rzeczywiście należą się gratulacje. Ale, jak to połączyć z tematem wiodącym?... Myślałem, myślałem i domyśliłem się, że chodzić może o gradację celów, trochę na zasadzie przeciwieństw i podkreślenie, że w przypadku próby zmiany ustawy o zawodzie , gdyby stanęło „na tym co było”, co jest, mielibyśmy porażkę, a nie radość.
Doprawdy przemyślne Włodku. Znowu dopadł mnie wirus.

[Włodzimierz Sławecki]

Uznawanie zawodu lekarza weterynarii, jako zawodu zaufania publicznego wiąże się z faktem powierzenia temu zawodowi samorządu w drodze ustawy. Zjawisko samorządu zawodowego dotyczy lekarzy weterynarii, którzy spełniają łącznie dwa warunki: posiadają prawo wykonywania zawodu oraz zawód wykonują. Od faktu wykonywania zawodu zależy zatem członkostwo w samorządzie, które nabywa się z mocy prawa. Nie można stać się członkiem samorządu zawodowego nie wykonując zawodu, posiadając nawet prawo jego wykonywania i deklarując gotowość opłacania składek. Niezgodny zatem z założeniami konstytucyjnymi i ustrojowymi samorządu zawodowego zawodu zaufania publicznego jest zapis art.17, ust.3 ustawy z 21 grudnia 1990r., i dlatego nie wolno jest go zamieścić w projekcie nowej ustawy.

Dla przypomnienia obecnie obowiązujące brzmienie art. 17 ustawy:
Art.17.1. Lekarz weterynarii, posiadający prawo wykonywania zawodu, przed podjęciem wykonywania zawodu na terenie okręgowej izby lekarsko-weterynaryjnej obowiązany jest uzyskać wpis do rejestru członków tej izby.
……………………………………………………...
2. Do rejestru, o którym mowa w ust.1, wpisuje się lekarzy weterynarii spełniających łącznie następujące warunki:
1) posiadających prawo wykonywania zawodu lekarza weterynarii;
2) zamierzających wykonywać zawód na obszarze działania izby.
3. Lekarz weterynarii, spełniający warunek określony w ust. 2 pkt 1, lecz niewykonujący zawodu, może być na swój wniosek wpisany do rejestru członków izby.
4.w razie wykonywania zawodu na obszarze dwóch lub więcej okręgowych izb lekarsko-weterynaryjnych, lekarz weterynarii podlega wpisowi do rejestru członków wybranej przez siebie izby.

[Włodzimierz Sławecki]

Samorząd zawodowy ma wpływ na swoich członków. Ich prawa i obowiązki określa ustawa. Samorząd posiada także zorganizowaną strukturę w postaci izb, a te wyposażone są w sprawujące samorządową władzę organy. Rady mogą swoimi uchwałami nakazywać określone zachowania. Rzecznicy odpowiedzialności zawodowej mogą podejmować czynności w przypadkach zawodowych wykroczeń. Sądy lekarsko-weterynaryjne mogą merytorycznie oceniać przewinienia, wydawać prawomocne wyroki, w tym nakładać kary. Tym sposobem samorząd zawodowy „sprawuje pieczę na d należytym wykonywaniem zawodu”.
W stosunku do osób, które nie są członkami samorządu („jeszcze nie” lub „już nie”), może niewiele. Ot, może na przykład wyrażać swoje opinie, czy należy liberalizować przepisy uznające kwalifikacje zawodowe dla osób z krajów trzecich lub sugerować tej albo innej uczelni, że rozszerzanie naboru studentów na coraz więcej nowych kierunków na wydziałach weterynaryjnych nie jest korzystne dla rynku pracy. Emerytom niewykonującym pracy, może natomiast przesłać laurkę. Z pomocą przychodzi ustawa. To w ustawie określone są podstawowe warunki dostępu do zawodu. Zarówno te dotyczące kwalifikacji zawodowych (w Polsce, jak w całej Unii Europejskiej wyznacza je dyrektywa2005/36/WE z dnia 07 września 2005r., w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych), jak i te dotyczące uzyskania prawa wykonywania zawodu i jego posiadania (art. 2 ustawy, art. 6, art. 6a ) oraz te określające możliwość korzystania z tego prawa , a więc sposobu nabycia członkostwa w samorządzie (art.17 ustawy).
Podstawową wadę jaką obecnie posiada Art.17 należy wyeliminować - usunąć ustęp 3, o czym napisałem wyżej. Inną istotną sprawą jest to, że skoro w swojej istocie artykuł ten odnosi się do osób, które nie są członkami samorządu zawodowego, to trzeba go wyprowadzić z rozdziału „Prawa i obowiązki członków”, gdzie obecnie się znajduje. To jasne.
Art.17 posiada jeszcze jedną, dopisaną w którejś nowelizacji część. Poprzednio wykropkowałem, to teraz przytoczę:
Art. 17. 1. Lekarz weterynarii, posiadający prawo wykonywania zawodu, przed podjęciem wykonywania zawodu na terenie okręgowej izby lekarsko- -weterynaryjnej obowiązany jest uzyskać wpis do rejestru członków tej izby.
1a. W rejestrze, o którym mowa w ust. 1, zamieszcza się następujące informacje:
1) numer wpisu;
2) imię i nazwisko, datę i miejsce urodzenia, obywatelstwo lekarza weterynarii;
3) miejsce zamieszkania i adres lekarza weterynarii;
4) numer PESEL, a w stosunku do cudzoziemców numer i datę wydania paszportu, termin ważności i nazwę organu, który wydał paszport;
5) numer i datę wydania dyplomu lekarza weterynarii oraz nazwę szkoły wyższej, która wydała dyplom lekarza weterynarii, i jej siedzibę;
6) nazwę i siedzibę okręgowej rady lekarsko-weterynaryjnej, która przyznała lekarzowi weterynarii prawo wykonywania zawodu, oraz numer i datę uchwały, na mocy której przyznano lekarzowi weterynarii prawo wykonywania zawodu;
7) numer i datę wydania zaświadczenia o prawie wykonywania zawodu lekarza weterynarii;
8.) numer NIP;
9) miejsce wykonywania zawodu lekarza weterynarii;
10) adnotacje uzupełniające, dotyczące w szczególności posiadanych kwalifikacji i tytułów zawodowych oraz stopni i tytułów naukowych;
11) informacje o ograniczeniach w wykonywaniu zawodu lekarza weterynarii związanych z: a) przyznaniem prawa wykonywania zawodu lekarza weterynarii na czas określony, b) orzeczeniem kary zawieszenia prawa wykonywania zawodu lekarza weterynarii, c) zawieszeniem w prawie wykonywania zawodu w przypadkach określonych w art. 6 ust. 1 i 2, d) tymczasowym zawieszeniem w wykonywaniu czynności zawodowych w przypadkach określonych w art. 47;
12) datę wpisu i podpis osoby dokonującej wpisu.
Wszystkie czynności z art.17 pkt 1a( zamiszczanie kolejnych danych w rejestrze), przeznaczone są do wykonania przez radę i powinny znaleźć się w artykule, który będzie określał zadania rady, a nie tutaj.

[Włodzimierz Sławecki]

Pytanie dla tych, co lubią łamigłówki.
W świetle uwarunkowań obowiązującej ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych, treść zapisu art.1 ust.3 „ Zawód lekarza weterynarii może wykonywać osoba, która uzyskała prawo wykonywania tego zawodu." - stanowi prawdę, czy to jest fałsz?

[Włodzimierz Sławecki]

Nie ma śmiałków? Dobrze, niech każdy rozstrzygnie we własnym sumieniu.
Przedstawię pewną podpowiedź: „ Sam fakt uzyskania wyłącznie prawa wykonywania zawodu jest niezbędnym warunkiem do jego posiadania, ale nie jest wystarczającym warunkiem do wykonywania zawodu. Aby zawód wykonywać, należy to prawo nie tylko uzyskać, ale i posiadać, a ponadto być wpisanym do rejestru członków izby lekarsko-weterynaryjnej” / Malinowska T.: Prawo wykonywania zawodu lekarsko-weterynaryjnego. Życie Wet.1998, 73, 212-214./

Moim skromnym zdaniem, treść art.1 ust. 3 wymaga korekty. Nie możemy budować naszej zawodowej rzeczywistości na półprawdach.

[Włodzimierz Sławecki]

II Rozważania „ sześć stadionów od Aten”
Myślałem, że przytoczona z 1998r., wypowiedź prof. Teresy Malinowskiej już wszystko wyjaśnia, a okazuje się że nie. Z pierwszym zdaniem zgodzimy się wszyscy. Natomiast z drugim, no właśnie… „ Aby zawód wykonywać, należy to prawo nie tylko uzyskać, ale i posiadać, a ponadto być wpisanym do rejestru członków izby lekarsko-weterynaryjnej ”
Być może jest to ten moment, w którym przestajemy siebie rozumieć. Czytamy to samo, a myślimy, o czym innym. Część osób, jakby jednym tchem, błędnie uznaje, że uzyskanie przez lekarza weterynarii prawa wykonywania zawodu równocześnie skutkuje wpisaniem tego lekarza do rejestru członków izby, a wpis ten jest dowodem na posiadanie prawa wykonywania zawodu. Otóż, tak nie jest. To jest właśnie poplątanie pojęć. Być może tak się zrodził stereotyp, potem oficjalnie prezentowany przed obliczem Trybunału Konstytucyjnego (o czym już było).
Wielokrotnie odwoływałem się do źródeł, do idei, która przyświecała uchwalonej 21 grudnia 1990 roku ustawie. Niedawno, w temacie IZBY, przywoływałem jej art.10 z którego jasno wynikało, że zadaniem samorządu jest prowadzenie: 1) rejestru członków izby - i - 2) listy lekarzy weterynarii uprawnionych do wykonywania zawodu. Również jej art.2.1 powoływał się na „listę lekarzy weterynarii.”
Obecnie, art. 2d ust. 3 stanowi, że okręgowa rada lekarsko-weterynaryjna przyznaje prawo wykonywania zawodu lekarza weterynarii i wydaje zaświadczenie o prawie wykonywania zawodu. Zaświadczenie to jest dokumentem potwierdzającym posiadanie prawa wykonywania zawodu. Ponadto prowadzony w systemie elektronicznym Centralny Rejestr Lekarzy Weterynarii Rzeczypospolitej Polskiej, daje możliwość szybkiej weryfikacji, co do posiadania tego prawa. Czy okręgowe izby prowadzą, pod właściwą nazwą, „rejestry lekarzy weterynarii posiadających prawo wykonywania zawodu”, czy raczej, mylnie nazywają je „rejestrami członków izby”, tego nie wiem, chociaż brzmienie art.39.17 ustawy oraz brzmienie uchwały 79/2004/III, na to wskazuje.

[Włodzimierz Sławecki]

c.d. zatem:
Twierdzenie że „zawód lekarza weterynarii może wykonywać osoba, która uzyskała prawo jego wykonywania”, w świetle uwarunkowań wynikających z Konstytucji RP oraz ustawy z 21 grudnia 1990r, o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych, jest tylko półprawdą, a nawet tylko ćwierćprawdą.
Konstytucja, jej art.17, ściśle warunkuje możliwość zorganizowania zawodu zaufania publicznego w formie samorządowej dla osób wykonujących zawód, a więc osób, których dotyczy stosunek pracy. Z kolei ustawa szczegółowo reguluje prawne zasady jego działania, stawiając takim osobom wymóg posiadania prawa wykonywania zawodu. Kolejność jest taka, że najpierw trzeba posiąść i posiadać prawo wykonywania zawodu, a następnie zarejestrować się w poczet członków samorządu. Dopiero po łącznym spełnieniu obydwóch warunków można nawiązać stosunek pracy. Wtedy członkostwo w samorządzie zawodowym nabywa się z mocy prawa.
Ideą ustawy z 1990r było, aby lekarze weterynarii posiadający prawo wykonywania zawodu ewidencjonowani byli na „liście ( „rejestrze”, jak zwał, tak zwał) lekarzy weterynarii posiadających prawo wykonywania zawodu”, a ci z nich, którzy podjęli pracę, dodatkowo w osobnym rejestrze, „rejestrze członków samorządu.”
Logiczność takiego rozwiązania wyraźnie potwierdza brzmienie art.51. Ustawy z 1990r (Dz.U. 1991 Nr 8 poz.27), który w ustępach 1, 2, 3, stopniuje uciążliwość konsekwencji wynikających z zastosowania kar orzeczonych przez sąd lekarsko weterynaryjny w ramach odpowiedzialności zawodowej.
Art.51.1.Kary nagany i zawieszenia prawa wykonywania zawodu pociąga za sobą utratę prawa wybieralności do organów izb lekarsko-weterynaryjnych do czasu usunięcia z rejestru ukaranych wzmianki o ukaraniu.
2.Lekarz weterynarii zawieszony w prawie wykonywana zawodu nie może (w okresie zawieszenia; przypis własny) wykonywać zawodu w żadnej formie.
3.Kara pozbawienia prawa wykonywania zawodu powoduje skreślenie z listy lekarzy weterynarii (posiadających prawo wykonywania zawodu; przypis własny) bez prawa ubiegania się o ponowny wpis.

Nielogiczność zmiany dotyczącej ustępu 3 w omawianym art.51, wprowadzonej nowelą do ustawy, którą potem zaskarżył Rzecznik Praw Obywatelskich, jak i obecnie obowiązującej wersji tego przepisu widać, jak na dłoni: 3.Kara pozbawienia prawa wykonywania zawodu powoduje skreślenie z rejestru członków okręgowej izby lekarsko-weterynaryjnej bez prawa ubiegania się o ponowne uzyskanie prawa wykonywania zawodu lekarza weterynarii przez okres dziesięciu lat od daty uprawomocnienia się orzeczenia kary pozbawienia zawodu.
Po pierwsze, ktoś pomylił pojęcia. Po drugie obecne brzmienie ust.3 powoduje, że konsekwencje kary zawieszenia zawodu ( o czym mowa w ust.2) oraz pozbawienia tego prawa ( o czym mowa w ust. 3) są jednakowe. Po trzecie pisałem już w Rozważaniach o tym, że nie występuje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy pozostawaniem lub nie, lekarza weterynarii w rejestrze członków izby, a ubieganiem się o prawo wykonywania zawodu, i to jest fakt.
c.d.n.

[Włodzimierz Sławecki]

Abstrahując od sensu obecnego zapisu art.51 ust. 3 , nie można powiedzieć, że zawieszenie lub pozbawienie prawa wykonywania zawodu lekarza weterynarii nie skutkuje skreśleniem go z rejestru członków izby. Jest ono nieodwołalnym skutkiem sprzężenia ze sobą warunków dopuszczających lekarza weterynarii do wykonywania zawodu. Nie można spełniać wymogu bycia członkiem samorządu zawodowego bez posiadania prawa wykonywania zawodu.
Art.18 ust.1 w pkt 2 stanowi o tym wprost: „ Okręgowa rada lekarsko-weterynaryjna skreśla lekarza weterynarii z rejestru członków okręgowej izby lekarsko-weterynaryjnej w przypadku: 2) pozbawienia prawa wykonywania zawodu z mocy orzeczeń sądów powszechnych i lekarsko-weterynaryjnych;
Dokładniejszej analizy wymaga w takim razie art.51 ust.4. bo, o czym on w rzeczywistości mówi?„ W razie prawomocnego ukarania karą wymienioną w art.46 ust.1 pkt 3 i 4 ( tj. karą zawieszenia lub pozbawienia prawa wykonywania zawodu; przypis własny), stosunek pracy lekarza weterynarii wygasa z mocy prawa. Wygaśnięcie to pociąga za sobą skutki, jakie przepisy prawa wiążą z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.” Zatem spowodowane utratą prawa wykonywania zawodu, skreślenie lekarza weterynarii z rejestru członków izby, powoduje utratę tego członkostwa i wygaśnięcie z mocy prawa stosunku pracy. Wiem, jest to przerażające, ale prawdziwe!
Dopowiem natomiast, że każde inne (niedotyczące zawieszenia lub pozbawienia), skreślenie lekarza weterynarii z rejestru członków, również powoduje utratę członkostwa i wygaśnięcie z mocy prawa stosunku pracy, ale nie odbiera ono lekarzowi weterynarii prawa wykonywania zawodu.
Ciekawe, jak w swojej społecznej pracy, patrzy na to „biedny” Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej? Jest na "tak", jest na "nie" , "nie wie" ?